RSS म्हणजे Really Simple Syndication. त्याचा राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाशी अर्थातच काही संबंध नाही. तो केवळ संगणक तंत्रज्ञानाचा एक प्रकार आहे. यातला Syndication हा शब्द बोलका आहे. त्याचा अर्थ (व्याख्या) शब्दकोशामध्ये - "selling (an article or cartoon) for publication in many magazines or newspapers at the same time" असा सापडतो. म्हणजे एखादा लेख एकाच वेळी वेगवेगळ्या नियतकालिकांमध्ये वा वृत्तपत्रांमध्ये प्रसिद्धीस देण्याची पद्धत.
एखाद्या वेबसाईटसवरील नवे लेख वा नव्याने भर पडलेल्या बाबी (लेख चित्र वा तत्सम) याबाबत इतर ठिकाणी (मुख्यत्वे इतरवेबसाईटसवर किंवा थेट तुमच्या काँप्युटरवर) एकाच वेळी कळवणे ही RSS ची प्रक्रिया आहे. एक काल्पनिक उदाहरण घेऊ, म्हणजे RSS मागील संकल्पना स्पष्ट होईल. समजा xyz.com ह्या वेबसाईटवर मुंबईच्या विकासाबद्दलचा एक लेख नुकताच नव्याने आला आहे. अशा वेळी त्या लेखाची लिंक एखादा बातमीचा मथळा असावा अशा पद्धतीने xyz.com वर प्रकाशित केली जाते. xyz.com वर जे काही नवे येईल त्यात अनेकांना रस असतो. तसेच, दुसरीकडे खुद्द xyz.com ला आपल्या लेखांचा प्रचार होण्यात रस असतो. xyz.com ने नव्या लेखाच्या लिंकचा फीड दिला की त्याची RSS file वेबसाईट (आपल्या उदाहरणात xyz.com) तयार करते. हा फीड इतर अनेक वेबसाईटना वा युजर्सना एकाच वेळी व त्वरीत मिळतो. आपल्याला Subscribe to RSS feed वगैरे शब्दप्रयोग अनेक साईटसवर दिसतात. त्यामागे ही Syndication ची कल्पना आहे.
RSS ची संकल्पना XML (Extensible Mark-up Language) ह्या संगणकी भाषेवर आधारलेली आहे. RSS हे उपयुक्त आहे याबद्दल सर्वांचे एकमत असले तरी त्या संदर्भातील अनेक मुद्यांवर मत-मतांतरे आहेत. खुद्द RSS ला Really Simple Syndication म्हणायचे की Rich Site Summary म्हणायचे? त्यापेक्षा Rich Site Syndication किंवा Rich Syndication Standard का म्हणू नये याबद्दल मतभेद व्यक्त करणारे आहेत. पण RSS ला सर्व जण RSS च म्हणतात हे मात्र नक्की. तसच RSS चा सर्वांना अभिप्रेत असलेला अर्थ आणि तंत्रज्ञानही तेच आहे हेही नक्की.
XML, RSS Readers वगैरेंबद्दल पूर्ण आणि सर्वांगीण माहिती एका प्रश्नाच्या उत्तरात सामावणे अशक्य आहे. ह्या उत्तरात केवळ वरवरची माहिती RSS संकल्पनेचाथोडक्यात परिचय व्हावा इतपतच आली आहे याची नोंद वाचकांनी घ्यावी. ज्यांना ह्या विषयासंबंधी सविस्तर वा सखोल माहिती हवी आहे त्यांनीhttp://www.voidstar.com/module.php?mod=book&op=feed&id=129 ह्या लिंकवरचा RSS FAQ (Frequently Asked Questions) अवश्य वाचावा.
कोणत्याही टिप्पण्या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा